Onegdaj na spacerze w okolicach Wartenburga spotkałem Wielkiego Mistrza Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, Paula Bellitzer von Russdorff. Funkcję tę sprawował w latach 1422 – 1441. Były to już czasy malejącej potęgi Zakonu. Na lata 1422 oraz 1431 – 1435 przypadały kolejne wojny z Polską. Znany jest z tego, że do zarządzania państwem krzyżackim wprowadził Tajną Radę jako organ doradczy, w skład której wchodzili rycerze pruscy, między innymi Jan Bażyński, kasztelan elbląski i współorganizator Związku Pruskiego.
źródło: Wikipedia
Powiem wam, że świetną zabawą jest próba identyfikacji takich krążków. Pierwsza rzecz to poprawna transliteracja legendy monety wraz ze wszystkimi znakami przestankowymi i ozdobnikami. Czasem liter trzeba się domyślać jedynie po ich fragmencie, bo nie zawsze ma się do czynienia z czytelnym, niewytartym krążkiem. Tutaj transliteracji należy dokonać z czcionki gotyckiej, wszak to średniowiecze. To tylko z początku wydaje się trudne. Jest to kwestia wprawy i opatrzenia. Jak już mamy spisaną legendę to pozostaje żmudne dopasowywanie odmiany w kartach katalogowych. Trzeba wiedzieć, że średniowieczne monety nie były opatrywane w daty emisji, a poszczególne odmiany i datowania wynikają z często bardzo mozolnych badań porównawczych i szeroko zakrojonej kwerendy. Dzięki tym badaniom mogły powstać katalogi. Do opisywania monet krzyżackich najczęściej stosuje się katalog niemieckiego numizmatyka Friedricha Augusta Vossberga (1800-1869), wydany w roku 1843. Poniżej przedstawiam przerobioną do celów prezentacji w Wikipedii kartę katalogową mennictwa za czasów Paula von Russdorff.
Po porównaniu legendy monety z katalogiem z dużym prawdopodobieństwem można przedstawić jej referencje. I tak:
Szeląg Wielkiego Mistrza Paula von Russdorff (1422 -1441)
AW: | HAGS | T : PA | VLVS | PRIH |
RW: | HONE | TADN | ORVH | PRVS |
Referencje: Vossberg 842
Czyż to nie fascynujące?
O tym i o innych sprawach związanych z tym tematem możemy podyskutować sobie TUTAJ.
Obrazek tytułowy z litografią pochodzi z tej strony.