Agnieszka Osiecka – niezapomniana autorka wspaniałych wierszy i piosenek. Nikt tak jak ona nie potrafił poetyzować szaro-burej rzeczywistości PRL. Wszyscy znają jej teksty nie wiedząc nawet czasem, że to ona jest ich autorką. Obok Wojciecha Młynarskiego i Jonasza Kofty absolutny top topów wśród autorów tekstów piosenek. Dzisiaj nie ma już takich artystów.
Mam w swojej bibliotece kilka, dawno nie czytanych, książek Agnieszki Osieckiej i o Agnieszce. Ale kupiłem sobie jeszcze jedną – Osiecka. Tego o mnie nie wiecie, Beaty Biały. Intrygujący tytuł ale czy naprawdę jeszcze czegoś nie wiemy o Agnieszce Osieckiej?
Ta książka to zbiór krótkich rozmów o Agnieszce z ludźmi którzy ją znali. Większość to bardzo znane nazwiska: Krystyna Janda, Maryla Rodowicz, Urszula Dudziak, Jerzy Satanowski, Janusz Anderman, Hanna Bakuła… Mottem książki uczyniła autorka słowa Magdy Czapińskiej (autorka wielu bardzo znanych tekstów piosenek min Remedium), z jednej z takich rozmów:
Była jak lustro, w którym odbija się świat ze wszystkimi jego barwami i emocjami. Kiedy po jej śmierci to lustro rozpadło się na tysiące kawałeczków, każdy z nas zachował swój kawałek i widzi Agnieszkę w taki sposób, w jaki sam postrzega świat. Każdy z nas opowie inną historię – wspomni o innych rzeczach, co innego zauważy. Bo każdy znał inny kawałek Agnieszki.
Bardzo ładnie powiedziane. Różni ludzie zapamiętali ją trochę inaczej bo różne łączyły ich więzy i na różnych etapach życia Agnieszki Osieckiej. Ale paradoksalnie, te czasem zabawne, czasem gorzkie, czasem szalone wspomnienia, jak kawałki puzzli, układają się w spójny obraz. Wszędzie na pierwszym planie wyłania się stygmat, którym napiętnowane było życie Agnieszki. Krystyna Janda podsumowała to tak:
Agnieszka umiała kochać? Myślę, że bardzo, ale musiała chyba być nieszczęśliwa. To był jej stan. Ona lubiła kochać nieszczęśliwie. Tylko wtedy mogła pisać. Wydaje mi się zresztą, że wielu twórców pisze dlatego, że jest im źle. Jeżeli nie jest im źle, to szukają takich sytuacji. I Agnieszka, może podświadomie, szukała nieszczęścia, jakiejś inspirującej trudnej, wielkiej emocji.
I choć, wbrew tytułowi, ktoś kto interesował się trochę postacią Osieckiej, raczej nie znajdzie w książce Beaty Biały tajemnic wydartych przeszłości, to warto do niej zajrzeć. Choćby po to żeby przypomnieć sobie trochę jej postać przed planowaną na jesień emisją serialu o Agnieszce Osieckiej.
Na koniec „Okularnicy”, hymn pokolenia STSu, w wykonaniu z epoki. Wspaniała Sława Przybylska.
Jest coś o romansie z Jeremim Przyborą?
Coś tam jest ale niewiele, bo to dawne dzieje. Z Przyborą romansowała w połowie lat 60, a tutaj wspominają ją ludzie, których znała trochę później.
Agnieszka Osiecka – niezapomniana autorka wspaniałych wierszy i piosenek. Nikt tak jak ona nie potrafił poetyzować szaro-burej rzeczywistości PRL. Wszyscy znają jej teksty nie wiedząc nawet czasem, że to ona jest ich autorką. Obok Wojciecha Młynarskiego i Jonasza Kofty absolutny top topów wśród autorów tekstów piosenek. Dzisiaj nie ma już takich artystów.
Mam w swojej bibliotece kilka, dawno nie czytanych, książek Agnieszki Osieckiej i o Agnieszce. Ale kupiłem sobie jeszcze jedną – Osiecka. Tego o mnie nie wiecie, Beaty Biały. Intrygujący tytuł ale czy naprawdę jeszcze czegoś nie wiemy o Agnieszce Osieckiej?
Ta książka to zbiór krótkich rozmów o Agnieszce z ludźmi którzy ją znali. Większość to bardzo znane nazwiska: Krystyna Janda, Maryla Rodowicz, Urszula Dudziak, Jerzy Satanowski, Janusz Anderman, Hanna Bakuła… Mottem książki uczyniła autorka słowa Magdy Czapińskiej (autorka wielu bardzo znanych tekstów piosenek min Remedium), z jednej z takich rozmów:
Była jak lustro, w którym odbija się świat ze wszystkimi jego barwami i emocjami. Kiedy po jej śmierci to lustro rozpadło się na tysiące kawałeczków, każdy z nas zachował swój kawałek i widzi Agnieszkę w taki sposób, w jaki sam postrzega świat. Każdy z nas opowie inną historię – wspomni o innych rzeczach, co innego zauważy. Bo każdy znał inny kawałek Agnieszki.
Bardzo ładnie powiedziane. Różni ludzie zapamiętali ją trochę inaczej bo różne łączyły ich więzy i na różnych etapach życia Agnieszki Osieckiej. Ale paradoksalnie, te czasem zabawne, czasem gorzkie, czasem szalone wspomnienia, jak kawałki puzzli, układają się w spójny obraz. Wszędzie na pierwszym planie wyłania się stygmat, którym napiętnowane było życie Agnieszki. Krystyna Janda podsumowała to tak:
Agnieszka umiała kochać? Myślę, że bardzo, ale musiała chyba być nieszczęśliwa. To był jej stan. Ona lubiła kochać nieszczęśliwie. Tylko wtedy mogła pisać. Wydaje mi się zresztą, że wielu twórców pisze dlatego, że jest im źle. Jeżeli nie jest im źle, to szukają takich sytuacji. I Agnieszka, może podświadomie, szukała nieszczęścia, jakiejś inspirującej trudnej, wielkiej emocji.
I choć, wbrew tytułowi, ktoś kto interesował się trochę postacią Osieckiej, raczej nie znajdzie w książce Beaty Biały tajemnic wydartych przeszłości, to warto do niej zajrzeć. Choćby po to żeby przypomnieć sobie trochę jej postać przed planowaną na jesień emisją serialu o Agnieszce Osieckiej.
Na koniec „Okularnicy”, hymn pokolenia STSu, w wykonaniu z epoki. Wspaniała Sława Przybylska.
Fajna kolekcja, a Osiecka, Kofta i Młynarski to niewątpliwie wybitni Artyści, którzy stworzyli wiele ważnych i poruszających tekstów. Skłamałbym jednak pisząc, że dla mnie najważniejsi. Mój top wygląda trochę inaczej 🙂
Mój top wygląda trochę inaczej
Mój zdecydowanie też, tym niemniej zgadzam się, że to byli Artyści przez wielkie A.
A czy słuchaliście może tej płyty?:
To Katarzyna Żak (tak, tak, Solejukowa z Rancza😁) w najnowszym wydaniu piosenek Osieckiej.
Ma niesłychanie ciepły, aksamitny głos, idealny do tego typu utworów. Nawet miałem w planach wizytę w Kalinowym Sercu, na jej występie, ale mały, złośliwy covid to uniemożliwił.
To Katarzyna Żak
Osobiście wolę Seweryna. Można się lepiej wczuć i nawet wzruszyć.
A czy ktoś ma tę książkę?
Jeszcze nie czytałem, ale znam, kupię i na pewno przeczytam:)
Osobiście wolę Seweryna.
Osobiście Seweryna bez Czerwonych Gitar na ogół nie wolę.
Tak sobie patrzę na obsadę serialu o Osieckiej i poza główną bohaterką w zasadzie jest nieźle:
Agnieszka Osiecka - Eliza Rycembel, Magdalena Popławska
Daniel Passent - Piotr Żurawski
Maria Osiecka - Maria Pakulnis
Wiktor Osiecki - Jan Frycz
Marek Hłasko - Jędrzej Hycnar
Wojciech Frykowski - Mikołaj Roznerski
Jeremi Przybora - Grzegorz Małecki
Jerzy Wasowski - Mariusz Kiljan
Olga Lipińska - Aleksandra Pisula
Hanna Bakuła - Aleksandra Konieczna
Maryla Rodowicz - Karolina Piechota
Elżbieta Czyżewska - Barbara Garstka
Krystyna Sienkiewicz - Paulina Walendziak
Józefina Pellegrini - Wiktoria Gorodeckaja
Najbardziej podoba mi się Hłasko, nieźle dobrani są też Przybora, Rodowicz i Olga Lipińska. Rycembel jako młoda Osiecka też może być, ale ta okropna Popławska to tragedia.
Z frustracji, która mnie dopadła po zetknięciu z quizem na temat twórczości Osieckiej, zrobiłam własną wersję. Bez pytań o wykonawców i mam nadzieję, że bez błędów. Nie znam dobrze biografii Osieckiej, żadnej nie czytałam, więc pytania są z zakresu wiedzy ogólnodostępnej. Jakby ktoś chciał się pobawić to zapraszam 😉
1. Osiecka była zmuszona „poprawić” fragment piosenki „Okularnicy”. Cenzura miała zastrzeżenia do:
a) podtekstów erotycznych
b) aluzji do strajku studentów w 1968 r.
c) wzmianki o niskich dochodach inteligencji
2. Bohater piosenki śpiewanej przez Marylę Rodowicz nosił przydomek pochodzący od:
a) marki samochodu
b) nazwy więzienia w Stanach Zjednoczonych
c) nazwiska amanta filmowego
3. Komu NIE dziękowała Edyta Geppert w piosence „Nie, nie żałuję”
a) ojcu
b) matce
c) ukochanemu
4. Która z poniższych piosenek pojawiła się w słynnym kabarecie Olgi Lipińskiej?
a) „Grajmy panu”
b) „Siedzę na dworcu w Kansas City”
c) „Pijmy wino za kolegów”
5. Jaką warszawską restaurację Osiecka uwieczniła w swoim utworze?
a) Adrię
b) Sielankę
c) Kameralną
6. Na jakiej ulicy mieszkają tytułowi kochankowie z piosenki Osieckiej?
a) Chmielnej
b) Miłej
c) Kamiennej
7. Co według „pancernych” należy zrobić po powrocie do domu?
a) otworzyć okna
b) napalić w piecu
c) pogłaskać psa
8. Na jakiej trasie kursował pociąg w „Balladzie wagonowej”?
a) Cheetaway - Syracuse
b) Kraków - Zakopane
c) Riazań – Moskwa
9. W piosence „Niech żyje bal” pojawia się nazwisko słynnego poety. Jest to:
a) Juliusz Słowacki
b) Artur Rimbaud
c) George Byron
10. Nazwa jakiego tańca NIE pojawia się w tytule żadnej piosnki Osieckiej?
a) fandango
b) bolero
c) walc
11. Osiecka najczęściej tworzyła teksty do muzyki komponowanej przez jej współpracowników. Zdarzały się jednak wyjątki. Jeden ze swoich utworów napisała do tej samej melodii, którą można usłyszeć w piosence „Warszawo ma” z filmu „Zakazane piosenki”. Chodzi o piosenkę
a) „Nie mów nic”
b) „Miasteczko Bełz”
c) „Ja nie chcę spać”
12. W jakim filmie NIE usłyszymy piosenek Agnieszki Osieckiej?
a) „Wyspa złoczyńców”
b) „Nóż w wodzie”
c) „Kochajmy syrenki”
13. Bohaterka której piosenki Osieckiej popełnia samobójstwo?
a) „Oczy tej małej”
b) „Wariatka tańczy”
c) „Dookoła noc się stała”
14. Ile wart jest żart?
a) centa
b) grosza
c) tynfa
15. Co w jednej piosenek Osieckiej miało być największym zagrożeniem i prowadzić do zguby?
a) alkoholizm
b) bigamia
c) palenie papierosów
16. Piosenkę „Nim wstanie dzień” można usłyszeć w filmie:
a) „Ostatni kurs”
b) „Prawo i pięść”
c) „Hallo Szpicbródka”
17. Jakie były motywy działania bandy Rudej Baśki?
a) nuda
b) bieda
c) chęć zemsty
18. W życiu Agnieszki Osieckiej ważną rolę odegrało kilku mężczyzn. Jednym z nich był Jeremi Przybora, któremu poetka zadedykowała utwór - wyznanie miłosne:
a) „Herbaciane nonsensy”
b) „Ja nie odchodzę kiedy trzeba”
c) „Na całych jeziorach Ty”
19. Wśród przyjaciół Osieckiej był też zagraniczny artysta, którego teksty przekładała na język polski. To:
a) Karel Gott
b) Jacques Brel
c) Bułat Okudżawa
20. 28 czerwca 1997 podczas Festiwalu Piosenki w Opolu odbył się koncert „Zielono mi”, który był hołdem dla twórczości Agnieszki Osieckiej. Wykonawcy i zaproszeni goście byli ubrani głównie:
a) na biało
b) na zielono
c) na czarno
Trudne.
Nie znam większości odpowiedzi.
Ale za to wygrałam kiedyś zakład z kimś, kto twierdził że autorką tekstu do piosenki Maryli Rodowicz "Ale to już było", była Osiecka.
Quiz wcale nie łatwy. Rozwiązywałem z głowy bo inaczej to co to za zabawa. Odpowiedzi wysłałem na priv.
BTW Są strony gdzie można robić quizy, może warto tam umieścić i ten.
Uff @maruta trudny ten Twój quiz, może do 10 dociągnę, ale przyznam, że znawcą twórczości AO nie jestem.
Twtter is a day by day war
- Czy trudny? Nie potrafię ocenić, starałam się nie przesadzać... Chyba nie wyszło 😅. Chciałam pytania, przy których trzeba się chwilę zastanowić i wydaje mi się, że część może wydawać się trudna, ale po chwili da się odpowiedzieć. Nie dawałam też najmniej znanych piosenek. Ale tak jak z krzyżówkami - temu, kto układa, wszystko wydaje się oczywiste...
- Dodam wieczorem klucz z wyjaśnieniem.
Też się zabawię, ale nie jest łatwo. Może 1/3 byłem pewny, reszta to strzały.
OK, odpowiedzi poniżej.
- Osiecka była zmuszona „poprawić” fragment piosenki „Okularnicy”. Cenzura miała zastrzeżenia do:
Prawidłowa odpowiedź: c) wzmianki o niskich dochodach inteligencji
Początkowo Osiecka kazała przeżyć Okularnikom „za te polskie tysiąc dwieście”, jednak cenzura uznała, że to zbyt niskie dochody jak na PRL-owski dobrobyt. Poetka musiała dodać 800 zł, żeby nie wyszło, że młoda inteligencja żyje w biedzie. Coś a la obecna „średnia krajowa” 😉
- Bohater piosenki śpiewanej przez Marylę Rodowicz nosił przydomek pochodzący od:
Prawidłowa odpowiedź: b) nazwy więzienia w Stanach Zjednoczonych
Był to rzecz jasna niejaki Sing-Sing
- Komu NIE dziękowała Edyta Gepert w piosence „Nie, nie żałuję”
Prawidłowa odpowiedź: a) ojcu
Piosenka „Nie żałuję” ma dwie wersje. W tej śpiewanej przez Edytę Geppert trzy zwrotki dotyczą matki, ukochanego oraz kraju.
- Która z poniższych piosenek pojawiła się w słynnym kabarecie Olgi Lipińskiej?
Prawidłowa odpowiedź: c) „Pijmy wino za kolegów”
…w wykonaniu Piotra Fronczewskiego.
- Jaką warszawską restaurację Osiecka uwieczniła w swoim utworze?
Prawidłowa odpowiedź: b) Sielankę
…opisaną w piosence „Zabawa w Sielance” jako warszawski "Maxim"
- Na jakiej ulicy mieszkają tytułowi kochankowie z piosenki Osieckiej?
Prawidłowa odpowiedź: c) Kamiennej
Bohaterowie ballady „Kochankowie z ulicy Kamiennej” mieszkali w Łodzi, gdzie studiowała Osiecka. Obecnie ulica Kamienna to Włókiennicza, gdzie, jak można przeczytać w wiki, „25 czerwca 2004 z inicjatywy członków grupy artystycznej "Krag", odsłonięto płaskorzeźbę-fontannę Kochankowie z ulicy Kamiennej. Fontannę zaprojektował Wojciech Gryniewicz. Wykonana z brązu, przedstawia parę zakochanych, ukrytych przed deszczem pod ortalionowym płaszczem (na kochanków z góry kapie woda 5 minut dziennie).”
- Co według „pancernych” należy zrobić po powrocie do domu?
Prawidłowa odpowiedź: b) napalić w piecu
Pies zostaje tylko nakarmiony 😉
- Na jakiej trasie kursował pociąg w „Balladzie wagonowej”?
- W piosence „Niech żyje bal” pojawia się nazwisko słynnego poety. Jest to:
Prawidłowa odpowiedź: c) George Byron
Angielski poeta miał być wzorem, jak pchać „taczki obłędu”
- Nazwa jakiego tańca NIE pojawia się w tytule żadnej piosenki Osieckiej?
Prawidłowa odpowiedź: a) fandango
Osiecka chętnie wykorzystywała formułę tańca. Napisała kilka piosenek określanych w tytułach jako walc („Paryski walczyk”, „Zielony walc”, „Walc” do filmu „Noce i dnie”), tango („Lwowskie tango”, „Tango Tandresse”) czy bolero („Nasze ostatnie bolero”, „Sopockie bolero”). Fandango pojawia się tylko we fragmencie „Niech żyje bal”.
- Osiecka najczęściej tworzyła teksty do muzyki komponowanej przez jej współpracowników. Zdarzały się jednak wyjątki. Jeden ze swoich utworów napisała do tej samej melodii, którą można usłyszeć w piosence „Warszawo ma” z filmu „Zakazane piosenki”. Chodzi o piosenkę
Prawidłowa odpowiedź: b) „Miasteczko Bełz”
Wbrew popularnej plotce przedwojenny szlagier „Mein shtetele Belz” nie był tradycyjną piosenką żydowską, a utworem stworzonym w 1932 r. na potrzeby amerykańskiego spektaklu „Pieśń z getta”, przez Jacoba Jacobsa (słowa) i Aleksandra Olszanieckiego (muzyka). Polska wersja zdobyła dużą popularność w przedwojennej Polsce. Tekst Osieckiej można określić jako autorską interpretację oryginału, a nie przekład. Co ciekawe, piosenka opowiada o miejscowości Bielce w Mołdawii, a nie polskim (obecnie ukraińskim) miasteczku Bełz.
- W jakim filmie NIE usłyszymy piosenek Agnieszki Osieckiej?
W "Wyspie Złoczyńców" pojawia się piosnka Osieckiej "Chodź ze mną", zaś do "Noża w wodzie" poetka napisała tekst "Nie mów nic", który śpiewa Jolanta Umecka głosem Anny Ciepielewskiej
- Bohaterka której piosenki Osieckiej popełnia samobójstwo?
Prawidłowa odpowiedź: a) „Oczy tej małej”
Motyw samobójstwa pojawia się w kilku tekstach Osieckiej. Czasem jest to tylko sugestia, jak w utworze „Sama chciała”, czasem – jak w piosence „Oczy tej małej” – słyszymy wprost, że „przez niego więc siebie zabiła”.
- Ile wart jest żart?
Prawidłowa odpowiedź: c) tynfa
W piosence „Mówiłam żartem” Osiecka wykorzystała znane przysłowie „dobry żart jest tynfa wart.” A czym był tynf/tymf? „jak relacjonuje Agnieszka Piela, autorka poświęconego pamiątkom językowej przeszłości Słownika frazeologizmów z archaizmami - w dawnej Polsce była to moneta ze srebra i miedzi o wartości ówczesnych 18 groszy, wprowadzona za panowania króla Jana Kazimierza w XVII wieku, która funkcjonowała w obiegu do drugiej połowy XVIII wieku. Warto wspomnieć, że tymfy nie cieszyły się dobrą sławą ze względu na to, że, jak tylko się pojawiły, zaczęły być fałszowane, choć - jak można się przekonać na podstawie znaczenia frazeologizmu - były to monety wartościowe. Co ciekawe, nazwa tych pierwszych srebrnych monet pochodziła od nazwiska Andrzeja Tympfa, toruńskiego mincerza (czyli pracownika mennicy i producenta monet) i dzierżawcy mennic koronnych.”
- Co w jednej piosenek Osieckiej miało być największym zagrożeniem i prowadzić do zguby?
Prawidłowa odpowiedź: c) palenie papierosów
„Rób co chcesz, mów co chcesz, tylko nie pal! Całuj, grzesz, baw się, ciesz, tylko nie pal! Wracaj w deszcz, proszki bierz, tylko nie pal! Papieros to zguba i tuba tych sił, co szczują i knują, by Polak źle żył (…)” śpiewała Maryla Rodowicz w piosence (oczywiście) „Tylko nie pal!”
- Piosenkę „Nim wstanie dzień” można usłyszeć w filmie:
Prawidłowa odpowiedź: b) „Prawo i pięść”
Słynna ballada otwiera film „Prawo i pięść” Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego
- Jakie były motywy działania bandy Rudej Baśki?
Prawidłowa odpowiedź: a) nuda.
Ruda Baśka i jej banda pojawiają się w piosence „To wszystko z nudów”
- W życiu Agnieszki Osieckiej ważną rolę odegrało kilku mężczyzn. Jednym z nich był Jeremi Przybora, któremu poetka zadedykowała utwór - wyznanie miłosne:
Prawidłowa odpowiedź: c) „Na całych jeziorach Ty”
Jak wspominała Magda Umer: „Po raz pierwszy się zorientowałam, że to było coś znaczącego, gdy podczas koncertu zapytałam Agatę: Jak myślisz, dla kogo mama napisała piosenkę »Na całych jeziorach - ty«? »Niejeden pan myśli, że to dla niego, ale tak naprawdę napisała to dla leśnika z Mazur, Stanisława Popowskiego« – odparła. Jak Jeremi zobaczył to w telewizji, natychmiast oburzony do mnie zadzwonił i prawie krzyczał: »Dla jakiego Stacha Popowskiego? Jak tak można? Przecież to do mnie było pisane!«. Nieporozumienie wynikało z faktu, że przez wiele lat związek Osieckiej i Przybory był „niedopowiedziany”.
- Wśród przyjaciół Osieckiej był też zagraniczny artysta, którego teksty przekładała na język polski.
Prawidłowa odpowiedź: c) Bułat Okudżawa
Osiecka i Okudżawa przyjaźnili się przez wiele lat. Ona tłumaczyła jego teksty, on napisał dlaniej piosenkę „Pożegnanie z Polską”
- 28 czerwca 1997 podczas XXXIV Festiwalu Piosenki w Opolu odbył się koncert „Zielono mi”, który był hołdem dla twórczości Agnieszki Osieckiej. Wykonawcy i zaproszeni goście byli ubrani głównie:
Z przesłanych odpowiedzi wychodzi, że Kustosz i Mysikrólik zdobyli po 15 punktów na 20 możliwych, czyli bardzo dobrze 🙂
Ale jedno pytanie to dałaś maksymalnie wredne:)
Widzę też, że jeden błąd popełniłem ponieważ nie przeczytałem pytania ze zrozumieniem.
Ale jedno pytanie to dałaś maksymalnie wredne:)
Wydawało mi się, że co jak co,